Jednostki ekspansywne w zasobie polskiej frazeologii kinematycznej określającej emocje

Santrauka

Artykuł należy do cyklu publikacji poświęconych badaniu osobliwości funkcjonowania polskich kinematycznych związków frazeologicznych (dalej KZF) określających emocje. Celem artykułu jest przedstawienie specyfiki funkcjonowania ekspansywnych zmian analizowanych KZF. Wynikiem analizy stało się dokładne zbadanie 34 jednostek ekspansywnych (powstałych wskutek modyfikacji struktury i/lub semantyki 19 spośród 418 przeanalizowanych normatywnych KZF, odnotowanych w 565 kontekstach), ujawnienie specyfiki ich tworzenia, użycia oraz próba ustalenia motywacji, tj. z jakich przyczyn powstały. Wywnioskowano, że zauważone ekspansywne zmiany w obrębie analizowanych normatywnych KZF ze względu na ich rosnącą frekwencję mogą z czasem przedostać się z uzusu do normy frazeologicznej. Jednym z powodów ich powstania i rozprzestrzenienia się jest presja systemu językowego na normę, a ochronna funkcja normy znacznie słabnie w warunkach, gdy główną sferą funkcjonowania KZF jest język potoczny.