Typy wariantywności w języku polskim
Straipsniai
Marek Ruszkovski
Jan Kochanowski University in Kielce, Poland
Publikuota 2014-04-25
https://doi.org/10.15388/RESPECTUS.2014.25.30.3
PDF

Reikšminiai žodžiai

wariantywność
ortografia
interpunkcja
fleksja
słowotwórstwo
składnia
fonetyka
leksyka

Kaip cituoti

Ruszkovski, M. (2014) “Typy wariantywności w języku polskim”, Respectus Philologicus, (25 (30), pp. 53–62. doi:10.15388/RESPECTUS.2014.25.30.3.

Santrauka

Artykuł porusza zagadnienie wariantywności językowej. Terminowi wariantywność językowa nie zawsze nadaje się identyczne znaczenia. W niniejszym artykule jest ona rozumiana w znaczeniu węższym, czyli obejmuje elementy językowe różniące się formą, ale pełniące tę samą lub podobną funkcję. Wariantywność językową można podzielić według następujących kryteriów: 1) kryterium poprawności językowej (formy oboczne poprawne i niepoprawne); 2) kryterium obszarów działalności językowej: wariantywność zewnątrzjęzykowa (ortografia, interpunkcja) i wewnątrzjęzykowa (gramatyka, leksyka, fonetyka); 3) kryterium powszechności użycia (warianty systemowe i idiolektalne); 4) kryterium frekwencyjne (formy częste i rzadkie); 5) kryterium chronologiczne (formy współczesne i przestarzałe); 6) kryterium geograficzne (warianty ogólnopolskie i regionalne); 7) kryterium zasięgu występowania (formy ogólnopolskie i nieogólnopolskie – środowiskowe, zawodowe itp.); 8) kryterium stylistyczne (formy neutralne i nacechowane). Przedstawiona typologia ma charakter otwarty, co oznacza, że można podać jeszcze inne kryteria wyodrębniania form obocznych (np. kryterium genetyczne: warianty rodzime i obce). Niektóre kryteria się zazębiają, np. formy przestarzałe, regionalne, idiolektalne, środowiskowe, nacechowane stylistycznie można zaliczyć do rzadkich (kryterium frekwencyjne). Mimo to zaproponowany podział powinien przyczynić się do lepszego rozpoznania zjawiska wariantywności w języku polskim.

PDF

Atsisiuntimai

Nėra atsisiuntimų.